Is uw kind kansrijker in een brede brugklas?

Leren op het best passende niveau is voor elke middelbare scholier van groot belang. Maar dat niveau is in groep 8 niet altijd goed vast te stellen, de leerlingen zijn dan immers nog lang niet uitontwikkeld. De oplossing: het niveau later vaststellen met een brede brugklas, waarin leerlingen de tijd krijgen om te laten zien wat ze in hun mars hebben. Luzac is niet de enige voorstander, meerdere politieke partijen geven de brede brugklas een plek op hun verkiezingsprogramma.  

Waar het niveau in Nederland op 12-jarige leeftijd wordt vastgesteld, gebeurt dat in andere landen vaak pas twee tot vier jaar later. Zo krijgen de kinderen extra tijd om zich te ontwikkelen en wordt voorkomen dat ze kansen mislopen. ‘Maar zijn kinderen die later kiezen echt beter af?’, onderzocht het Financieele Dagblad op 7 november in het artikel ‘Een brede brugklas maakt kinderen niet vanzelf kansrijker’.  

De Onderwijsraad adviseerde minister Wiersma in 2021 de overgang van de basisschool naar de middelbare te verbeteren door landelijk brede brugklassen in te voeren. En het demissionair kabinet zou met een voorstel voor de brede brugklas komen, maar de invoering bleef uit. Dat zou te veel vragen van scholen die worstelen met het lerarentekort.  

Schoolbesturen reageerden teleurgesteld en ook in het politieke landschap wordt de brede brugklas opnieuw vertegenwoordigd in de verkiezingsprogramma’s van PvdA-GroenLinks, Partij voor de Dieren, ChristenUnie, D66, Volt en CDA. Kortom: of de brede brugklas een vaste plek krijgt in het Nederlandse onderwijssysteem, daar is de politiek nog niet over uit.  

Waarom wel of niet kiezen voor een brede brugklas?  

Ouders van kinderen met een ‘hoger’ advies lijken huiverig voor klassen waarin meerdere niveaus samen les krijgen. Is dit terecht?  Marco Frijlink, directeur en bestuurder bij Vereniging voor Openbaar Onderwijs, wijst erop dat op prestigieuze internationale scholen in Nederland, waar leerlingen met verschillende niveaus bij elkaar in de klas zitten, niet minder goed wordt gepresteerd. Dat sommige ouders huiverig zijn, is voor scholen mogelijk wel een reden om geen brede brugklas aan te bieden. ‘Zij willen zoveel mogelijk leerlingen aantrekken en dan is dit een risico. Daarom moet dit ook niet op schoolniveau, maar landelijk worden besloten.’ 

Een brede cognitieve en sociale ontwikkeling 

Uit onderzoek blijkt dat een meerjarige brugklas helpt tegen ‘bubbels’, vooral onder cognitief sterke leerlingen, waardoor die leerlingen sociaal sterker worden. Ook scholen zien de voordelen van het sociale component in gemengde brugklassen. Quintijn Schenkel, onderwijsmanager bij Luzac sluit zich daarbij aan: ‘’Omgaan met leerlingen uit verschillende schoolniveaus is goed voor de sociale ontwikkeling. Ongeacht welk niveau-advies je in groep 8 hebt gekregen. Het is tevens onlogisch om brugklassers te sorteren op niveau tijdens vakken zoals gym, muziek en handvaardigheid. En daarnaast kunnen leerlingen uit verschillende niveaus goed van elkaar leren. De één is een ster in wiskunde, de ander heeft een creatief talent.’’ 

Het belang van differentiëren  

Ook de Inspectie van het Onderwijs stelt dat de brede brugklas goed kan uitpakken voor scholieren, mits deze aan de voorwaarden voldoet. Zo moet er wel een effectief beleid zijn op de brugklassen. Daarnaast is het belangrijk dat de docenten goed kunnen differentiëren. Dit houdt in dat de docent de lesstof kan aanbieden op een manier die past bij elke individuele leerling in die gemengde klas. 

Onderwijsmanager Quintijn Schenkel bevestigt het belang van maatwerk tijdens de lessen. ‘’De persoonlijke aanpak en kleine klassen van Luzac maken differentiëren mogelijk. De docenten leren leerlingen snel kennen en kunnen ze gericht helpen. We kunnen de ene leerling extra uitdagingen bieden en de ander helpen met steunlessen. Dat vraagt wel wat van docenten! Ze moeten eigenlijk voor elke leerling een apart lesprogramma voorbereiden.’’ 

Sjoerd van Weele, rector bij Luzac Utrecht, benadrukt het belang van leren op het juiste niveau, ook binnen verschillende vakken: ‘‘Leren gaat over een haalbare meetlat. Als die lat te laag ligt, dan ontstaat er gemakzucht. De leerling wordt niet geprikkeld om zich goed te ontwikkelen. Maar het is ook niet goed als de lat te hoog ligt. Dan krijgt de leerling het gevoel dat hij faalt. En dat kan voor faalangst of zelfs een depressie zorgen. Bij Luzac zoeken we naar de reële meetlat, waarin prestaties hand in hand gaan met welzijn.  

Het komt vaak voor dat een leerling op het laagste niveau wordt ingedeeld als hij slecht is in talen. Hier zeggen we: ‘Jij bent goed in wiskunde; die toetsen kun je wel op vwo-niveau maken. Maar talen vind je lastig; begin daarmee op mavoniveau.’ Zo heeft een leerling de mogelijkheid om talenten te benutten en de lastige vakken stapsgewijs beter te beheersen.’’ 

Luzac gelooft al decennialang in de brede brugklas  

Bij Luzac vinden we het belangrijk dat elke leerling zijn leerpotentie goed kan benutten. Hoe hij dat doet, ligt niet vast. Daarom geven we brugklassers de ruimte om te ontdekken wat ze kunnen. Dankzij onze persoonlijke aanpak en de kleine klassen kunnen de leerlingen groeien op een manier die bij hen past. Zo doen ze een flinke dosis zelfvertrouwen en motivatie op. En dat maakt leren alleen maar leuker!