Waarom winnen privéscholen aan populariteit?
‘De privéschool wint aan populariteit, ook onder leerkrachten’, kopte het FD maandag 26 augustus. Waar in 2015 Nederland nog 44 privéscholen telde, waren dat er in 2023 142. Wat betekent deze groei voor het Nederlandse onderwijs?
Volgens bestuurder Jelmer Evers van onderwijsbond AOb is het geen verbazingwekkende, maar wel onwenselijke ontwikkeling. Het gaat nog om relatief weinig scholieren – 2100 op een totaal van 2,3 miljoen, maar toch maakt de bond zich zorgen om de groeiende ongelijkheid die hiermee gepaard zou gaan. De groei duidt volgens Evers op de verminderde kwaliteit van regulier onderwijs.
Minder druk, meer persoonlijke aandacht
Evers begrijpt dat scholen aantrekkelijke werkgevers kunnen zijn. Daar is Luzac-docent Stephanie Pappers het mee eens. In een interview met het FD beschreef de wiskunde- en biologiedocent haar overstap van een school met 2000 leerlingen naar Luzac Amsterdam College als een verademing. ‘’Daar kende ik niemand in de gangen, in de docentenkamer wist ik zelfs niet wie iedereen was. Soms kwam ik er pas een week later achter dat een leerling uit mijn mentorklas er drie keer was uitgestuurd, terwijl je dat moet weten. Dan is er iets aan de hand.’’
Waar ze eerst lesgaf aan klassen met 31 leerlingen, zijn dat er nu meestal zo’n 10. Zo heeft ze genoeg tijd voor persoonlijke aandacht en leert ze elke leerling goed kennen. Ook zijn de lijnen tussen docenten, leerlingbegeleiders, leerlingen en hun ouders kort: ‘Als iemand een 9 voor Duits heeft gekregen, dan hoor ik dat en kan ik diegene feliciteren. We weten het veel sneller als er iets is’.
Trucs gaan ten koste van de basis
De toenemende werkdruk en de verminderde arbeidsomstandigheden in het onderwijs zijn volgens Evers te wijten aan de trucs waarmee publieke scholen zich proberen te onderscheiden, van tweetalig onderwijs tot plusklassen. En dat gaat ten koste van de basis. Scholen concurreren met elkaar om leerlingen, waardoor ze niet samenwerken.
Kleinere klassen, zoals in het particulier onderwijs, zou hij elke leraar en ieder kind wel gunnen. ‘Ook de leerlingen van wie de ouders het niet kunnen betalen. ‘Dat zegt iedereen bij ons op school ook altijd’, vertelt Stephanie Pappers van Luzac. ‘Maar als je klassen halveert, stijgen de kosten. Dat systeem kan ik niet veranderen, helaas.’
Samen kunnen we kansen creëren voor iedereen
Elk kind verdient de kans om het maximale uit zichzelf te halen. Maar in het onderwijs bestaat daar geen een one-size-fits-all-aanpak voor. Met meer persoonlijke aandacht kunnen leerlingen zich ontwikkelen op een manier die bij ze past. Helaas zijn deze handvatten niet voor iedereen beschikbaar. En de kloof waarin dit resulteert, willen we als samenleving graag overbruggen. Dat doen we niet door kansen te ontnemen van kinderen met een bevoorrechte positie, maar juist door kansen te creëren voor alle leerlingen.
Het is belangrijk dat persoonlijke aandacht ook toegankelijk wordt voor de leerlingen die particulier onderwijs nu vanuit huis niet kunnen bekostigen. Daar zijn wij als Nederlandse scholen samen verantwoordelijk voor. Publiek en particulier onderwijs gaan daarbij hand in hand. Particuliere scholen kunnen leerlingen persoonlijk ondersteunen én werken – het liefst nog veel intensiever – samen met reguliere scholen.
Door de krachten te bundelen, kunnen we de kwaliteit van het onderwijs, fundamentele vaardigheden van onze leerlingen en arbeidsomstandigheden verbeteren. Zo zorgen we samen voor de beste schoolresultaten en kansen voor alle leerlingen.